Badania UX wykorzystują zarówno techniki ilościowe, jak i jakościowe, chociaż w przeciwieństwie do badań np. marketingowych, zdecydowanie częściej te drugie.
Badania ilościowe stosuje się w początkowej fazie procesu badawczego do zbadania, np. kim są użytkownicy, jakie mają cechy demograficzne i wstępnego zdefiniowania ich potrzeb względem produktu. Tak zwana ilościówka jest również używana do potwierdzania wyników badań jakościowych. Agencje UX stosują zazwyczaj w trakcie badań różne techniki, więc postanowiłem opisać przybliżony koszt poszczególnych technik badawczych, gdyż pod nazwą badanie UX mogą kryć się odmienne działania, wymagające różniących się znacznie wielkością nakładów finansowych. Agencje wyceniają najczęściej swoją pracę na podstawie przepracowanych godzin, a cena godziny pracy badacza UX może różnić się
w zależności od firmy, stąd przy poszczególnych rodzajach badań podaję przybliżoną liczbę godzin. Podkreślam też, że są to wartości orientacyjne, wynikające z mojego zawodowego doświadczenia. Podobne zadania mogą być różnie wycenione przez różne agencje UX.
Chyba najpopularniejszym źródłem danych ilościowych jest analityka. Posiadanie w zespole analityków to spory koszt, ale generalnie sam dostęp do danych może nie kosztować nas wiele, zwłaszcza, gdy korzystamy z darmowych narzędzi takich, jak Google Analytics. Analityka powie nam bardzo wiele
o zachowaniach użytkowników na naszej stronie, a uzyskane z niej dane ze względu na swój ilościowy charakter są z reguły bardzo wiarygodne, o ile nie występują w niej jakieś przekłamania, np. problemy
z atrybucją. Głównym mankamentem analityki, podobnie jak innych metod ilościowych, jest natomiast to, że dobrze informuje nas o tym, co robią użytkownicy, ale najczęściej nie wyjaśnia, dlaczego postępują
w taki, a nie inny sposób.
Analiza danych statystycznych przez badacza lub projektanta UX zajmuje najczęściej kilka godzin.
Analiza tzw. map ciepła oraz nagrań sesji, pochodzących z narzędzi typu Hotjar, czy Clarity, zazwyczaj jest wykonywana na początkowym etapie projektu badawczego i stanowi znakomite uzupełnienie danych pochodzących z analityki. Mapy kliknieć, tapnieć, ruchów myszki i przewijania strony oparte są na danych ilościowych, pochodzących często od znacznej liczby użytkowników. Dzięki nim badacz UX jest w stanie ocenić, czy długość poszczególnych stron jest odpowiednia, które istotne elementy interfejsu są pomijane przez użytkowników, a które są z kolei klikane, choć nie powinny, ponieważ np. nie są aktywne. Stosunkowo często zdarza się też, że ważne z punktu widzenia strony funkcjonalności znajdują się
w miejscach strony, do których po prostu dociera nieduża część użytkowników.
Nagrania sesji użytkowników z kolei stanowią tani zamiennik badania użyteczności. Możemy na nich zobaczyć, w jaki sposób realni użytkownicy korzystają z naszego produktu cyfrowego. Nagranych sesji są zazwyczaj setki, więc bardzo przydatną opcją oferowaną przez narzędzia jest możliwość filtrowania nagrań. Wyobraźmy sobie sytuację, w której podczas analizy ścieżki zakupowej e-commercu w Google Analytics, odkryliśmy, że znaczący odsetek użytkowników opuszcza checkout na pierwszym jego kroku. Możemy przeglądać w sposób przypadkowy wybrane sesje i liczyć na to, że trafimy na takie, które nas interesują albo możemy przy pomocy filtra wybrać takie, gdzie wizyta zakończyła się na pierwszym kroku checkoutu.
Narzędzia do nagrywania sesji mają zazwyczaj bezpłatny plan podstawowy, najczęściej jednak, jak to ma miejsce w przypadku, np. Hotjara, taki plan zapewnia mocno ograniczoną liczbę zarejestrowanych sesji na dobę, przez co zbieranie danych może trwać zbyt długo, np. w przypadku e-commercu z duża liczbą produktów, gdzie ruch rozkłada się znaczną liczbę podstron produktowych. W przypadku planów podstawowych zazwyczaj brakuje również możliwości filtrowania sesji według szczegółowych kryteriów. Bardziej zaawansowany plan, umożliwiający w miarę sprawną pracę kosztuje około 200 zł miesięcznie.
Jeśli chodzi o zaangażowanie badacza UX, to zależy ono głównie od liczby przeanalizowanych nagrań. Przyjąłbym jednak, że w dosyć podstawowym zakresie analiza, podobnie jak w przypadku analityki zajmuje agencji kilka godzin.
Najlepiej jest analizować dane z analityki razem z mapami ciepła, ponieważ da nam to pełniejszy obraz sytuacji. Taka łączona analiza kosztuje u nas 700 zł - 900 zł.
Badania ankietowe może nie odgrywają w UX researchu pierwszoplanowej roli, ale są one stosunkowo często stosowane, zwłaszcza jako uzupełnienie badań jakościowych. Jakościowe badania UX, jeśli są prawidłowo przeprowadzone, dostarczą nam obszernej wiedzy na temat zachowań użytkowników
i stojących za nimi motywacji. W trakcie badań jakościowych dowiadujemy się o realnych postawach
i problemach osób korzystających z naszego produktu, ale trudno jest ich wynik przełożyć na procentowy udział w badanej populacji. Jeśli podczas wywiadów z użytkownikami dowiedzieliśmy się, np. że studenci uniwersytetu nie mogą znaleźć potrzebnych im informacji, używając nawigacji na stronie uczelni i po prostu wpisują interesujące ich zagadnienie w wyszukiwarce Google, to dobrze byłoby sprawdzić skalę tego zjawiska. Możemy to zrobić właśnie przy pomocy ankiety.
Napiszę o tym, co w głównej mierze wpływa na koszty agencji UX związane z przeprowadzeniem badania ankietowego. Zaprojektowanie takiego badania,
w zależności od stopnia skomplikowania ankiety, to przeważnie od kilku do kilkudziesięciu godzin.
Natomiast na cenę mocno wpływa też wielkość oraz skład naszej grupy badawczej. Jeśli grupa musi być liczna, ponieważ musimy uzyskać istotność statystyczną wyniku, potencjalnie zwiększa to koszt przedsięwzięcia. Jeśli badamy grupę osób, które trudno jest zachęcić do wzięcia udziału w badaniu, wymaga to najczęściej przeznaczenia odrębnego budżetu na wynagrodzenia dla respondentów, ewentualnie na opłacenie wyspecjalizowanej w rekrutacji uczestników agencji. Przykłady użytkowników, do których potencjalnie może być trudno dotrzeć, to dysponujący małą ilością wolnego czasu specjaliści o wysokich zarobkach, np. lekarze, prawnicy, itp. lub przedstawiciele firm z konkretnej branży w przypadku badań sektora B2B.
Cena analizy danych uzyskanych w trakcie badania ankietowego zależy jego rozmiarów oraz szczegółowości samej analizy, np. czy szukamy nieoczywistych relacji pomiędzy poszczególnymi informacjami, dzielimy ankietowanych na segmenty według ich postaw i zachowań. Myślę, że podobnie, jak w przypadku projektowania badania ankietowego, jego analiza zazwyczaj pochłania od kilku do kilkudziesięciu godzin.
Ceny przeprowadzenia badania ankietowego zaczynają się od około 2000 zł.
Wywiady z użytkownikami są jedną z najczęściej stosowanych metod badawczych w UX. Jej wybitnie jakościowy charakter pozwala na dokładne poznanie naszych użytkowników, ich potrzeb, bolączek
i motywacji. Indywidualne wywiady pogłębione IDI lub wywiady grupowe (fokusy) szczególnie przydają się jeśli pracujemy nad personami, archetypami, czy Customer Journey Mapą. W trakcie trwającej 1 h - 2 h rozmowy można wygodnie dopytać o interesujące nas szczegóły dotyczące doświadczenia użytkownika, zadać pytania pogłębiające odnoszące do szczególnie istotnych z naszego punktu widzenia zagadnień lub wspólnie z uczestnikiem badania zdefiniować i opisać poszczególne etapy jego doświadczenia, co posłuży nam do stworzenia mapy podróży użytkownika.
Szczególnym rodzajem wywiadów są wywiady kontekstowe, przeprowadzone w naturalnym kontekście dla badanego doświadczenia. Jeśli na przykład rozmawiamy z księgowym o czynnościach, które wykonuje w trakcie swojej pracy, to miejscem przeprowadzenia wywiadu będzie jego biuro. Główną korzyścią wynikającą z wykorzystania naturalnego otoczenia jest możliwość przeprowadzenia nie tylko rozmowy, ale i obserwacji, rozmówcy łatwiej jest też wyjaśnić pewne zagadnienia, gdy może je pokazać.
Sensownym i praktycznym rozwiązaniem jest przyjęcie za punkt wyjścia grupy 5-6 osób biorących udział w badaniu. W branży dosyć powszechnie uważa się, że taka liczba uczestników pozwala na odkrycie większości zagadnień związanych z doświadczeniem użytkownika. Podejście to jest czasami krytykowane, ale ja, bazując na moim dosyć pokaźnym doświadczeniu w przeprowadzaniu wywiadów z użytkownikami stron z rozmaitych branż, nie podzielam tego krytycyzmu. Teoria badań jakościowych wywodząca się ze świata nauki mówi nam jasno, że badanie należy kontynuować aż do uzyskania tzw. nasycenia teoretycznego, czyli do momenty, gdy kolejne osoby uczestniczące w badaniu nie dostarczają nam już nowych informacji, a tylko potwierdzają to co zostało odkryte w poprzednich sesjach badawczych. Zazwyczaj 5-6 osób wystarcza, żeby osiągnąć cele zakładane w komercyjnym badaniu UX. Zwłaszcza mając na uwadze, że za badania UX płaci klient, który ma określony budżet i oczekuje, że poniesione koszty zwrócą mu się w postaci wiedzy uzyskanej w badaniu. Agencje UX są oczywiście podmiotami komercyjnymi i muszą się liczyć z kosztami klientów. Muszę tu jednak z całą stanowczością podkreślić, że liczba ta nie dotyczy całego badania a pojedynczej grupy osób uwzględnionej w badaniu, czyli jeżeli np. ze strony producenta mebli korzystają osoby urządzające swoje mieszkanie oraz architekci wnętrz, to potrzeby tych dwóch grup będą się znacząco różnić i badanie powinno uwzględnić nie 5-6, ale 10-12 osób, po połowie z każdej grupy.
Prace związane z przeprowadzeniem wywiadów obejmują przeważnie wstępną analizę i spotkanie
z przedstawicielami klienta w celu określenia celu badania, co zajmie od kilku do kilkunastu godzin, napisanie planu badawczego również od kilku do kilkunastu godzin w zależności od jego stopnia skomplikowania, rekrutacja prowadzona we własnym zakresie zajmuje również kilka do kilkunastu godzin przeprowadzenie sesji badawczych myślę, wraz z przygotowaniem trwa to około 1-2 godziny na sesję. Analiza sesji badawczych to przynajmniej tyle ile poświęcono na ich przeprowadzenie. Napisanie raportu w zależności od jego obszerności zajmuje od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin.
Badanie polegające na przeprowadzeniu wywiadów IDI zajmuje w zależności od rozmiarów i stopnia skomplikowania zazwyczaj od kilkudziesięciu do ponad 100 godzin. Często dobrym rozwiązaniem, optymalizującym koszt, jest przeprowadzenie wywiadów w trakcie jednej sesji badawczej razem z testami użyteczności. Te dwie techniki znakomicie się uzupełniają, a czas trwania sesji przeważnie umożliwia przeprowadzenie obu.
Koszt przeprowadzenia wywiadów IDI zaczyna się od 9 000 zł.
Cena przeprowadzenia testów użyteczności i poszczególnych etapów badania są zbliżone do kosztów opisanych w poprzednim paragrafie o wywiadach pogłębionych IDI. Powtórzę również, że w wielu przypadkach opłacalne jest zastosowanie testów użyteczności i wywiadów w trakcie jednego badania, pozwoli to uzyskać dużo więcej insightów właściwie w takiej samej cenie, jak przy zastosowaniu tylko jednej z tych dwóch metod badawczych. Najczęściej będzie to kilkadziesiąt lub ponad sto godzin pracy agencji.
Koszty badań UX mogą różnić się znacznie w zależności od ich skali, stopnia skomplikowania i trudności
w dotarciu do grupy docelowej. Jeśli nie dysponujecie dużym budżetem, nie oznacza to, że musicie zrezygnować z prowadzenia badań. Technik badawczych jest sporo, część z nich nie jest kosztowna,
a umiejętnie zastosowana może przynieść dobre rezultaty. Wydaje mi się, że większym zagrożeniem dla badania jest brak wiedzy na temat, jak je wykonać i wyciągnąć prawidłowe wnioski niż niskobudżetowy sposób jego przeprowadzenia. Odnośnie poszczególnych metod badawczych wciąż istnieje wiele nieporozumień i błędnych stereotypów. Wprowadzanie rozwiązań opartych na wynikach niepoprawnie przeprowadzonych lub przeanalizowanych badań może przynieść więcej szkód niż pożytku.
Mam za sobą ponad 4000 godzin przepracowanych w projektach badawczych dla klientów z różnych branż, również dużych, rozpoznawalnych marek. Chętnie przeprowadzę dla Ciebie badania, które dostarczą wartość Twoim użytkownikom i Twojemu biznesowi.
Miałam przyjemność współpracować z Rafałem, który jako badacz UX/UI wykonał dla nas badanie użyteczności obecnego serwisu eCommerce. Jego profesjonalizm, wnikliwość i dbałość o szczegóły w analizie były na najwyższym poziomie, co przełożyło się na wartościowe wnioski dla dalszego rozwoju serwisu. Zdecydowanie polecam współpracę z Rafałem!
UX/UI Team Leader — Profil LinkedIn
Rafał świetnie prezentuje wyniki badań, są klarowne i zrozumiałe, co ułatwia podejmowanie dalszych decyzji. Dojrzałość biznesowa i znajomość rynku pozwalały mu szybko zrozumieć potrzeby zarówno nasze, jak i naszych użytkowników. Rafał nie tylko dostarczał świetnych insightów, ale również proponował kreatywne rozwiązania, które okazywały się niezwykle cenne w realizacji naszych celów biznesowych.
Head of Innovation — Profil LinkedIn
Praca Badacza UX, jak praca każdego specjalisty ma swoją cenę. Chciałbym zaproponować Ci jednak sprytne i elastyczne rozwiązania, które pozwolą Ci na korzystanie z badań nie ponosząc wysokich kosztów. Nasza współpraca może przybrać różne formy, w zależności od Twoich preferencji. Możesz też skorzystać z badań w miesięcznym planie subskrypcyjnym.
Badania jakościowe i ilościowe w optymalnej cenie.
Od 20 godzin miesięcznie. Plan badań dostosowujemy indywidualnie do Twoich potrzeb i możliwości.
Przykładowe techniki badawcze:
→ testy użyteczności
→ wywiady IDI
→ grupy fokusowe
→ sortowanie kart
→ ankiety
→ etnografia
→ analityka
→ mapy ciepła i nagrania sesji
Dla firm, które szukają wsparcia badawczego opartego na sprytnych rozwiązaniach.
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
Dla klientów, którzy chcą przegonić konkurencję, dzięki usprawnieniom
i innowacjom.
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
Dostosujemy proces do Twoich potrzeb.
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
→ Nazwa produktu
Butikowe studio badawcze z Wrocławia stawiające na indywidualne podejście do klienta i jego projektów. W kreatywny sposób łączymy liczne techniki badań i wiedzę dotyczącą różnych obszarów.
Testy użyteczności i inne badania UX w elastycznych planach współpracy.
r.kosiol@shmerydiscovery.pl
@2025 Warszawa